W bieżącym roku mija 40 lat od czasu, gdy w naszym kraju pojawiły się produkty norweskiej firmy Skuteng. Producent z Oslo był drugim, po austriackim Rosenbauerze, dostawcą dużych samochodów GCBA dla przemysłu. Pierwsze rozmowy w sprawie współpracy podjęto w roku 1972. Były one prowadzone jeszcze w cieniu czechowickiej tragedii z czerwca 1971 roku, która obnażyła stan wyposażenia polskiej straży w sprzęt i środki gaśnicze. W połowie 1973 roku firma Skuteng A/S zaprezentowała trzy odmiany przemysłowych samochodów gaśniczych typu RFT (Refinery Foam Tender):

• RFT 4260/S - Jelcz 315M GCBA 2+4/40 - podwozie 4x2
• RFT 6610/S - Tatra 148 GCBA 4+6/40 lub 6+4/40 - podwozie 6x6
• RFT 6610/S - Steyr 1490 GCBA 4+9/40 - podwozie 6x6

Norweskie zabudowy charakteryzowały się znakomitą ergonomią rozmieszczenia sprzętu, kompozytowymi zbiornikami na środki gaśnicze, ale przede wszystkim wysokim stopniem automatyzacji, pozwalającym na efektywne wykorzystanie walorów samochodu nawet przy jednoosobowej obsłudze. Takie rozwiązania jak np. zdalne sterowanie działkiem czy autopompą, w polskiej rzeczywistości lat siedemdziesiątych było zupełnym novum a zarazem najnowszym krzykiem mody w osiągnięciach światowej techniki pożarniczej.

Według obecnego stanu wiedzy wiadomo, że w latach 1973-1974 sprowadzono do kraju co najmniej 34 samochody pożarnicze Skutenga - w tym 5 szt. Jelcza, 5 szt. Steyra i 24 szt. Tatry. Pojazdy te były lokalizowane wyłącznie w resortowych jednostkach straży - wyjątkiem był pierwszy egzemplarz Jelcza RFT 4260, który został skierowany do służby w Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej w Koszalinie.

Poniżej przedstawiamy listę dyslokacyjną samochodów Skutenga dla poszczególnych garnizonów pożarniczych według podziału administracyjnego z lat 1956-1975. Jeżeli nie zaznaczono inaczej dane dotyczą samochodów na podwoziu Tatra.

• WKSP Warszawa - 5 (w tym Jelcz - 1 szt, Steyr - 1 szt.)
• WKSP Katowice - 6 (w tym Jelcz - 2 szt)
• WKSP Rzeszów - 4 (w tym Steyr - 1 szt)
• WKSP Łódź - 3
• WKSP Bydgoszcz - 3 (w tym Jelcz - 1 szt, Steyr - 1 szt.)
• WKSP Kraków - 2
• WKSP Olsztyn - 2
• WKSP Opole - 2 (w tym Steyr - 1 szt)
• WKSP Białystok - 1
• WKSP Gdańsk - 1
• WKSP Kielce - 1
• WKSP Koszalin - 1 (Jelcz)
• WKSP Lublin - 1 (Steyr)
• WKSP Poznań - 1
• WKSP Zielona Góra - 1

Ilustracją niniejszego artykułu jest model H0 samochodu Tatra 148 Skuteng RFT 6610/S w barwach łódzkiej straży pożarnej, wykonany przez naszego redakcyjnego kolegę Adriana. Model znajduje się w mojej kolekcji.

Historia pierwowzoru

Samochód został wyprodukowany w 1973 roku i jako jeden z dziewięciu tego typu pojazdów, znalazł się w dyspozycji Zjednoczenia Przemysłu Gumowego "Stomil". Decyzją resortu trafił on do XXVI Oddziału ZZSP ZPG "Stomil" w Łodzi, gdzie otrzymał numer operacyjny I-26-32. W końcu 1974 roku w łódzkim garnizonie stacjonowały już 3 pojazdy tego typu. Oprócz "Stomilu" samochody RFT 6610/S znajdowały się na wyposażeniu ZZSP łódzkiej "Anilany" oraz tomaszowskiego "Wistomu". Po roku 1976, w związku z reformą administracyjną kraju "stomilowska" Tatra otrzymała numer operacyjny 24-06-38 oraz rejestracyjny - LDA 266H. W latach osiemdziesiątych, po "przenumerowaniu" komendy rejonowej Łódź-Bałuty samochód został zarejestrowany w podziale pod numerem 24-06-43. W latach 90-tych, po likwidacji ZZSP "Stomil" pojazd został sprzedany lub zezłomowany. (MK)