W latach 1950-1975 teren operacyjny późniejszego województwa częstochowskiego podlegał KWSP w Katowicach oraz częściowo KWSP w Opolu.
1 czerwca 1975 roku wprowadzono dwustopniowy podział administracyjny, na mocy którego kraj został podzielony na 49 województw. Likwidacji uległy powiaty, które zastąpiono nieformalnymi jednostkami podziału - rejonami. Kompetencje Powiatowych Komend Straży Pożarnych w terenie przejęły Komendy Rejonowe Straży Pożarnych (KRSP). Sieć komend rejonowych wchodzących w skład poszczególnych KWSP została określona w zarządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 24 stycznia 1976 roku.
Podmiotem zasadniczym w sprawach ochrony przeciwpożarowej na terenie nowo utworzonego województwa częstochowskiego była Komenda Wojewódzka Straży Pożarnych (KWSP) w Częstochowie. Siedziba komendy początkowo zlokalizowana była przy ulicy Mirowskiej 72. W 1980 roku przeniesiono ją do nowych obiektów wybudowanych przy ulicy Sikorskiego 82/94.
W ramach KWSP działało 7 komend rejonowych:
- KRSP Częstochowa
- KRSP Kłobuck
- KRSP Koniecpol
- KRSP Lubliniec
- KRSP Myszków
- KRSP Olesno
- KRSP Pajęczno (od 1990 roku)
Na terenie operacyjnym KWSP funkcjonowało 20 jednostek zawodowych straży - w tym:
Lista jednostek zawodowych pionu resortowego podległych KWSP w Częstochowie
1. ZZSP Huty im. Bolesława Bieruta w Częstochowie
2. ZZSP PKP Częstochowa
3. ZZSP Zakładów Przemysłu Bawełnianego "Ceba" w Częstochowie
4. ZZSP Zakładów Przemysłu Lniarskiego "Stradom" w Częstochowie
5. ZZSP Częstochowskich Zakładów Przemysłu Lniarskiego "Wigolen" w Częstochowie
6. ZZSP Zakładów Sprzętu Motoryzacyjnego "Polmo" w Praszce
7. ZZSP Myszkowskich Zakładów Papierniczych w Myszkowie
8. ZZSP Myszkowskich Zakładów Metalurgicznych "Mystal" w Myszkowie
9. ZZSP Koniecpolskich Zakładów Płyt Pilśniowych w Koniecpolu
10. ZZSP Śląskich Zakładów Przemysłu Lniarskiego "Lentex" w Lublińcu
11. ZZSP Przedsiębiorstwa Obrotu Produktami Naftowymi CPN w Boronowie
Ponadto na terenie operacyjnym KWSP w Częstochowie działało 546 jednostek ochotniczych (stan na 31.12.1982 r.):
- 480 terenowych jednostek OSP w tym 237 typu "S" i 243 typu "M"
- 66 resortowych jednostek ZOSP w tym 17 typu "S" i 49 typu "M"
Według tych samych danych, terenowe OSP dysponowały w sumie 265 samochodami pożarniczymi, podczas gdy w resortowych jednostkach ZOSP ich liczba wynosiła 21 egzemplarzy.
